درمان بیش فعالی

درمان بیش فعالی و عدم تمرکز راه را برای افرادی که از این اختلال رنج می برند آسان کرده است. بیش فعالی در زبانی ساده به معنی فعالیت بیش از حد نرمال است و افراد مبتلا به این اختلال تمرکز کافی بر روی مسائل ندارند. این اختلال معمولاً در کودکی تشخیص داده می شود و اگر در همان سن تشخیص و درمان نشود تا بزرگ‌سالی ادامه پیدا می کند.

عدم درمان کودک بیش فعال ممکن است در آینده او را به فردی بزهکار و یا درگیر اعتیاد تبدیل کند و آینده فرد را با مشکل مواجه کند. این اختلال علائم و نشانه های مشخصی دارد و والدین به راحتی می توانند با تشخیص به موقع اختلال در فرزندان از روش های درمانی مناسب استفاده کنند. در زیر بیشتر با انواع روش های درمان عدم تمرکز آشنا می شویم.

اختلال بیش فعالی چیست؟

قبل از پرداختن با مسئله درمان بیش فعالی بهتر است بدانیم بیش فعالی چیست و چه علائمی دارد؟ علائم اولیه ای که والدین و معلمان متوجه بیش فعالی در کودکان می شوند شامل فعالیت و تحرک بیش از حد، حواس پرتی و عدم تمرکز در انجام دادن کارها، دست زدن بدون فکر و به صورت ناگهانی به کاری و داشتن علائم ترکیبی می باشد.

هر کدام از این علائم مخصوص نوع خاصی از این اختلال می باشد. قبل از تشخیص توسط متخصص و تأیید بیش فعالی نباید درمان را شروع کنیم. برخی از کودکان ممکن است به دلیل فعالیت و بازی زیاد، بیش فعال به نظر برسند در صورتی که اصلاً مشکلی در خصوص تمرکز حواس نداشته باشند. روان شناسان با استفاده از متدهای جدید علوم اعصاب و روانشناسی می توانند اختلال عدم تمرکز را تشخیص و با شیوه های مناسب درمان کنند.

انواع روش های درمان بیش فعالی

درمان بیش فعالی در کودکان می تواند هم برای کودک و هم اطرافیان او مفید باشد. کودکان بیش فعال کار را برای والدین و معلمان سخت می کنند و گاها به دلیل فعالیت بیش از حد تنبیه می شوند و این تنبیه تأثیر بسیار بدی بر روی روح و روان کودک می گذارد و باعث پایین آمدن اعتماد به نفس در کودکان می شود.

قبل از اینکه کودک وارد سنین بالاتر شود و بیش فعالی بر روی روابط اجتماعی او تأثیر بدی بگذارد باید درمان شروع شود در زیر رایج ترین شیوه های درمان را بیان می کنیم.

• درمان بیش فعالی با دارو: اگر درمانگر تشخیص دهد که استفاده از دارو برای درمان مؤثر است با توجه به شدت و نوع بیش فعالی از داروهای ریتالین، استراموکس،آتوموکستین و متیل فنیدیت جهت درمان تجویز می شود. استفاده از دارو علائم را تا حدودی کنترل می کند و تمرکز کودک را جهت انجام درس یا کار معطوف می کند. اما اثر دارو کوتاه مدت است و فقط در طول روز اثر آن باقی می ماند و در طول شب بی اثر می شود و با افزایش سن بهتر است برای حفظ تأثیر دارو، دوز آن افزایش پیدا کند. مصرف دارو بهتر است اصولی و کنترل شده باشد. داروی ریتالین نتایج خوبی به دنبال دارد ولی اختلال بیش فعالی را درمان نمی کند و فقط جهت کنترل بیماری استفاده می شود.
• درمان های غیر دارویی اختلال تمرکز: امروزه تکنیک های غیر دارویی که برای درمان بیش فعالی استفاده می شود مبتنی بر روش ها و تکنولوژی های مدرن مغز و اعصاب است. هدف در این روش کنترل کارکردها و فعالیت های مغزی می باشد که توسط دستگاه های ثبت امواج انجام می شود. فناوری هایی که در این خصوص بیشتر استفاده می شوند در دو نوع نوروفیدبک سنتی و لورتا نوروفیدبک می باشد. در روش سنتی که قدمت چندین ساله دارد از طریق یک تا دو الکترود برای ثبت امواج مغزی و تغییر فعالیت مغزی استفاده می شود. در روش لورتا از نوزده الکترود به صورت هم‌زمان استفاده می شود و بر روی فعالیت کل مغز و شبکه های مغزی در هر جلسه کار می شود در این روش فعالیت عمق مغز نیز اصلاح می شود و این کارکردها سبب درمان اختلال عدم تمرکز می شود.

آیا با گذشت زمان درمان بیش فعالی انجام می شود؟

ممکن است اگر بیش فعالی در سنین پایین تشخیص داده شود با شیوه های درمانی مناسب با وضعیت کودک درمان شود. درمان بیش فعالی نیازمند اقدامات خاصی است که باید توسط والدین و درمانگر در طول پروسه ی درمان انجام شود. اگر این پروسه تا درمان کامل ادامه پیدا نکند ممکن است بیش فعالی به طور کامل درمان نشود.

شاید باور عمومی بر این باشد که با گذشت زمان از فعالیت زیاد کودک کاسته می شود و با ورود به دوران بلوغ بیش فعالی خاتمه پیدا می کند. اما این باور غلط ممکن است آینده ی کودک را با مشکل جدی مواجه کند. عدم درمان اختلال تمرکز در کودکی باعث می شود که فرد همچنان در بزرگ‌سالی هم عدم تمرکز حواس داشته باشد و همچنان رفتارهای تکان دهنده و ناگهانی را بدون فکر انجام دهد. این درست است که از شدت جنب و جوش با افزایش سن کاسته می شود اما دیگر علائم همچنان همراه فرد باقی می مانند.